Bunkier Hitlera
9 km na wschód od Kętrzyna, znajduje się kompleks bunkrów, który w okresie II wojny światowej był siedzibą naczelnego sztabu sił zbrojnych oraz kwaterą wodza III Rzeszy, Adolfa Hitlera.
Jesienią 1940 roku na rozkaz przywódcy III Rzeszy w lesie Görlitz (obecnie Gierłoż) rozpoczęto budowę, jak oficjalnie podano, Zakładów Chemicznych „Askania”. W rzeczywistości zaczął powstawać system obiektów dowodzenia, nazwany później „Wilczym Szańcem” („Wolfschanze”), którego budowa i rozbudowa kwatery trwała 4 lata.
Zespół obiektów stanowił niezależne miasteczko, w którym funkcjonowały kotłownie, elektrownia, wodociągi z własnym ujęciem wody, kino, kasyna, centrale telefoniczno-radiowe, lotnisko i dworzec. Kompleks ukryty był w lesie o powierzchni około 800 hektarów. Główny obszar kwatery, około 250 hektarów otoczony został zasiekami z drutu kolczastego i polami minowymi. Ze względów bezpieczeństwa kwatera została podzielona na trzy główne strefy. W pierwszej znajdowały się schrony Hitlera, Bormanna, Göringa, centrali łączności, schron dla gości oraz budowle Jodla i Keitla. Wzniesiono tu liczne budowle służące funkcjonariuszom ochrony kwatery i przywódcom III Rzeszy. Na terenie pierwszej strefy znajdowały się również dwa kasyna, dwie herbaciarnie i sauna. Szacuje się, że mieszkało tu około 130 osób. W ramach pierwszej strefy bezpieczeństwa wyodrębniono specjalny, silnie strzeżony sektor, dostępny dla wąskiego kręgu osób. Znajdowały się w nim trzy obiekty: barak narad specjalnych, budynek gwardii przybocznej Hitlera i służby bezpieczeństwa oraz schron dla gości.
Kwaterę wysadzono w powietrze 24 stycznia 1945 roku podczas wycofywania się wojsk niemieckich z Prus Wschodnich.
Schron dla gości
Zamach na Adolfa Hitlera
W kwaterze Wilczy Szaniec miał miejsce najbardziej znany zamach na Hitlera, dokonany przez pułkownika Clausa Philipa Grafa von Stauffenberg 20 lipca 1944 roku. Zamach był jednym z elementów planu Walkiria – próby obalenia Hitlera.
20 lipca 1944 podczas narady w baraku narad w kwaterze Stauffenberg pozostawił teczkę z bombą pod stołem konferencyjnym, udał się ze swoim adiutantem na pobliskie lotnisko pod Kętrzynem i odleciał do Berlina. Eksplozja bomby tylko niegroźnie zraniła Hitlera, który już tego samego dnia mógł przyjąć w kwaterze Benito Mussoliniego. Stauffenberga oraz pozostałych spiskowców aresztowano i po pokazowym procesie stracono.
Schron ogólnego użytku w strefie II
